Giant

Relacja z konferencji Rynek Powierzchni Biurowych i FM Europy Środkowej

Relacja

Na zdjęciu (od lewej): Waldemar Lesiak (Echo Investment), Krystian Bestry (ABSL, Infosys BPO Europe), Paweł Kłosiński (SwedeCenter), Arkadiusz Rudzki (Skanska Property Poland) i Anna Kot (Jones Lang LaSalle)
Na zdjęciu (od lewej): Waldemar Lesiak (Echo Investment), Krystian Bestry (ABSL, Infosys BPO Europe), Paweł Kłosiński (SwedeCenter), Arkadiusz Rudzki (Skanska Property Poland) i Anna Kot (Jones Lang LaSalle)
28 marca w warszawskim hotelu Intercontinental odbyła się konferencja „Rynek Powierzchni Biurowych i FM Europy Środkowej. Specjalny fokus na Chorwację”.

Na udział w zorganizowanym przez Eurobuild Conferences wydarzeniu zdecydowali się przedstawiciele wiodących firm doradczych, inwestorzy i deweloperzy z Polski, Węgier oraz Chorwacji.     

W panelach dyskusyjnych uczestniczyły znakomite postaci międzynarodowego rynku biurowego i facility management. Dyskusje i prezentacje poszczególnych prelegentów poprzedził wstęp Anny Kot, Dyrektor Agencji Biurowej oraz Działu Reprezentacji Najemców w Jones Lang LaSalle oraz Krystiana Bestry, Wiceprezesa Związku Liderów Sektora Usług Biznesowych w Polsce (ABSL) i Dyrektora Zarządzającego w Infosys BPO Europe.

Anna Kot przedstawiła prognozy dla rynku powierzchni biurowych w 2012 r., jak również przeanalizowała popyt i podaż w Polsce, dobrze rokujące lokalizacje, najważniejsze transakcje minionych miesięcy (Grupa ING w Warszawie, Bank BPH w Gdańsku, Infosys w Łodzi i in.) oraz stawki czynszów. Do bardzo ciekawych wniosków doszedł Krystian Bestry, który wskazał na to, że „rozwój biznesu jest mocno skorelowany z cięciem kosztów w Europie Zachodniej, a nawet w USA”. Wiceprezes ABSL zaznaczył, iż w miarę wzrostu kryzysu coraz więcej firm z sektora SSC/BPO przenosi swoją działalność do Polski, dzięki czemu nasz kraj pełni obecnie rolę lidera w usługach biznesowych.

Pierwszy panel dyskusyjny w ramach konferencji, moderowany przez Annę Kot, koncentrował się na rynku nieruchomości biurowych w dobie kryzysu, w tym na rynkach dojrzałych w Polsce. Dyskutanci starali się odpowiedzieć na pytanie, przed którymi lokalizacjami rysują się najszersze perspektywy.

Kolejna debata, moderowana przez Bartosza Soroczyńskiego, prezesa IFMA (International Facility Management Association), toczyła się wokół tematyki facility management. Paneliści zastanawiali się, które rozwiązanie jest lepsze dla właściciela: wynajęcie etatowego zarządcy czy zlecenie usługi firmie zewnętrznej? Podczas rozmowy wyłonił się obraz współczesnego, stosunkowo młodego rynku FM, do którego nadal wiele firm odnosi się nieufnie.

Vedrana Likan, Dyrektor Zarządzająca w Colliers International na Chorwację, Słowenię oraz Bośnię i Hercegowinę, prowadziła dyskusję na temat klimatów inwestycyjnych w Zagrzebiu. Moderatorka dyskusji wydzieliła 4 okresy w rozwoju chorwackiego rynku nieruchomości biurowych, począwszy od 2001 do 2011 r., kiedy to – jej zdaniem – rynek nieruchomości biurowych w Chorwacji wszedł w drugą fazę rozwoju.

Bartek Włodarski, Landlord Representation Manager w Dziale Powierzchni Biurowych Cushman & Wakefield Polska, usiłował dojść do konsensusu z zaproszonymi gośćmi, analizując czynniki, które przemawiają za zburzeniem, modernizacją i rewitalizacją budynku. W trakcie rozmowy zostały poruszone takie kwestie, jak lokalizacja, możliwości zwielokrotnienia powierzchni użytkowej, prestiż firmy, konotacje, jakie niesie ze sobą dane miejsce czy wreszcie zachowanie detalu architektonicznego podczas restauracji obiektu.

Thomas Beyerle, Szef Działu Badań i CS w IVG Immobilien AG, opatrzył bardzo wartościowym merytorycznie komentarzem analizy firmy, z których płyną optymistyczne dla Polski wnioski – Warszawa wyróżnia się pod względem dynamiki na tle innych miast w krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Polskę w niewielkim tylko stopniu dosięgnął kryzys dłużny strefy euro – procentowo mamy jeden z najniższych w EU 27 dług publiczny, spośród pozostałych państw w bardziej komfortowej sytuacji znajduje się jedynie Szwecja. Po bardzo silnym ożywieniu w 2011 r., warszawski rynek powierzchni biurowych w latach 2012 – 2013 powinien pozostać zrównoważony.

James Berry, Dyrektor Agencji Biurowej Jones Lang LaSalle na Węgrzech, zdradził słuchaczom kilka ciekawostek na tematy rynku biurowego w Budapeszcie. Przykładowo w stolicy Węgier jedynie 28 budynków oferuje dostępną powierzchnię powyżej 5000 m kw., z czego zaledwie 15 jest wykończone w wysokim standardzie.

Agnieszka Jachowicz, Dyrektor Zarządzającą Funduszami Rynku Nieruchomości BZ WBK TFI SA, przeprowadziła szczegółową analizę trzech nie pierwszej daty nieruchomości, należących do Arki BZ WBK Funduszu Rynku Nieruchomości FIZ i Arki Funduszu Rynku Nieruchomości 2 FIZ. W każdym przypadku zastosowano inną strategię inwestorską. Położony w ścisłym centrum Wrocławia Pasaż pod Błękitnym Słońcem nadawał się wyłącznie do remontu, Red Tower – główna dominanta w łódzkim pejzażu – została poddana gruntownej renowacji, natomiast Park Biznesu Teofilów postanowiono zburzyć i odbudować. W trakcie swojego wystąpienia Agnieszka Jachowicz położyła duży nacisk na opłacalność inwestycji oraz koszty ukryte.

Ostatni panel dyskusyjny moderował Patryk Kruszewski, Kierownik ds. rozwoju FM na Europę Środkową i Wschodnią w CBRE FM. Prelegenci zastanawiali się wspólnie nad tym, czy inwestor jest skłonny dokapitalizować swoją inwestycję i poprawić jej standardy na tyle, aby uzyskać wysoko punktowany zielony certyfikat. Szukali przykładów nielicznych biurowców, którym udało się osiągnąć ten cel i rozważali, co można zrobić w istniejących już budynkach, aby zwiększyć efektywność poszczególnych urządzeń i dostosować biurowiec do wymogów zrównoważonego budownictwa.

Po Konferencji Rynku Powierzchni Biurowych i FM Europy Środkowej nasuwa się szereg wniosków. Z jednej strony przed warszawskim rynkiem biurowym rysują się szerokie perspektywy w nadchodzącym roku, zaś rynki regionalne w Polsce pozostają atrakcyjne dla firm z sektora BPO, z drugiej jednak strony sakiewka outsourcingu ma swoje dno, a kryzys w strefie euro nie będzie wiecznie pełnił funkcji lokomotywy polskich inwestycji.


0.0
Napisz pierwszy komentarz